Ο καρκίνος της αποχετευτικής μοίρας του νεφρού αναπτύσσεται στην περιοχή της νεφρικής πυέλου και των καλύκων (δηλαδή στο τμήμα του νεφρού όπου συγκεντρώνονται τα ούρα) και/ή του ουρητήρα (του σωλήνα δηλαδή που μεταφέρει τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη).
Αντιπροσωπεύουν το 5% των όγκων του νεφρού. Οι όγκοι της πυέλου έχουν διπλάσια συχνότητα σε σχέση με τον ουρητήρα. Οι όγκοι της νεφρικής πυέλου και/ή του ουρητήρα συχνά υποτροπιάζουν σε άλλα σημεία της σύστοιχης αποχετευτικής μοίρας και παρουσιάζονται σε συνδυασμό με καρκίνο της ουροδόχου κύστεως σε ποσοστό έως 40%. Προσβάλλει συχνότερα τους άνδρες από ότι τις γυναίκες και εμφανίζεται πιο συχνά σε ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών.
Αιτιολογικοί Παράγοντες
- Ο μακροχρόνιος ερεθισμός από επιβλαβείς παράγοντες, όπως αναλγητικά που προκαλούν διάμεση νεφροπάθεια,
- η επαγγελματική έκθεση σε χρωστικές και βιομηχανικές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βυρσοδεψία, την υφαντουργία, την παραγωγή πλαστικών,
- το κάπνισμα αποτελούν κύριους αιτιολογικούς παράγοντες εμφάνισης αυτής της μορφής καρκίνου.
- Ασθενείς με ιστορικό καρκίνου της ουροδόχου κύστης ή οικογενειακό ιστορικό
Συμπτώματα
Η αιματουρία είναι το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα του καρκίνου της αποχετευτικής μοίρας του ανώτερου ουροποιητικού συστήματος και συνήθως δεν συνοδεύεται από κανένα πόνο (ανώδυνη αιματουρία). Η αιματουρία μπορεί να είναι μακροσκοπική (αίμα εμφανές στα ούρα) ή μικροσκοπική (αίμα εμφανές μόνο στο μικροσκόπιο).
Διάγνωση
Γίνεται στα πλαίσια διερεύνησης της αιματουρίας ή οποία θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω με εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις. Αναγκαία κρίνεται η ενδοσκοπική διερεύνηση με τη μέθοδο της ουρητηροσκόπησης, όπου μετά τον εντοπισμό δύναται να ληφθούν βιοψίες για ιστολογική εξέταση.
Θεραπεία
Θεραπεία εκλογής μετά την επιβεβαίωση νεοπλάσματος σε ασθενείς με φυσιολογική νεφρική λειτουργία και υγιή ετερόπλευρο νεφρό είναι πάντα χειρουργική: ριζική νεφροουρητηρεκτομή με συναφαίρεση της ενδοκυστικής μοίρας του ουρητήρα (ουρητηροκυστική συμβολή), δηλαδή αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού μαζί με όλον τον ουρητήρα καθώς και το τμήμα της ουροδόχου κύστης που περιβάλει το στόμιο του ουρητήρα.
Αν η κατάσταση του ασθενούς δεν επιτρέπει την ριζική νεφροουρητηρεκτομή επιλέγονται πιο συντηρητικές θεραπείες ανάλογα με τα ευρήματα και το στάδιο της νόσου. Συστηματική χημειοθεραπεία θα εφαρμοσθεί σε ασθενείς με μεταστατική νόσο.
Η μακροχρόνια παρακολούθηση κρίνεται απαραίτητη ειδικά σε ασθενείς που έχουν αντιμετωπιστεί συντηρητικά και περιλαμβάνει τόσο εργαστηριακές/απεικονιστικές εξετάσεις όσο και ενδοσκοπικές παρεμβάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα.