Προστατίτιδα είναι μια γενική διάγνωση που περιγράφει την φλεγμονή του προστάτη αδένα. Εμφανίζεται με ένα ευρύ φάσμα κλινικών εκδηλώσεων οι οποίες έχουν διαφορές όσον αφορά τη διάρκεια και το είδος των συμπτωμάτων. Είναι μια πολύ συχνή πάθηση που ταλαιπωρεί πολλούς άντρες όλων των ηλικιών αλλά είναι πιο συχνή στις ηλικίες άνω των 50 ετών.
Υπάρχουν διάφορα είδη προστατίτιδας:
- Οξεία βακτηριακή προστατίτιδα
- Χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα
- Χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα– χρόνιος πυελικός πόνος
- Ασυμπτωματική (ιστολογική) προστατίτιδα
Αίτια και συμπτώματα της προστατίτιδας
Διαφέρουν ανάλογα με το είδος της προστατίτιδας.
Οξεία βακτηριακή προστατίτιδα
Προκαλείται από τον αποικισμό (λοίμωξη) του προστάτη αδένα από μικροοργανισμούς. Τα βακτήρια που είναι πιο συχνά υπεύθυνα για την οξεία βακτηριακή προστατίτιδα είναι η E.Coli, o Proteus και η Klebsiella. Η μεταφορά των μικροοργανισμών μπορεί να γίνει μέσω της σεξουαλικής επαφής ή μετά από βιοψία προστάτη για διαγνωστικούς λόγους. Τα συμπτώματα που συνήθως εμφανίζουν οι ασθενείς είναι:
- Πυρετός με ρίγος
- Πόνο ή αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση
- Δυσκολία στην ούρηση (προβληματική ροή ούρων ή καθυστέρηση στην έναρξη της ροής)
- Συχνοουρία (ιδιαίτερα κατά την περίοδο της νύχτας)
- Επείγουσα ανάγκη για ούρηση
- Πόνο στην κοιλιά, την βουβωνική χώρα ή χαμηλά στην πλάτη
- Πόνο στην περιοχή μεταξύ του οσχέου και ορθού (περίνεο)
Χρόνια προστατίτιδα (βακτηριακή και μη βακτηριακή)
Μπορεί να οφείλεται στους ίδιους μικροοργανισμούς που είναι υπεύθυνοι για την οξεία προστατίτιδα. Όμως έχουν ενοχοποιηθεί και άλλα μικρόβια όπως ο γονόκοκκος , τα χλαμύδια, το μυκόπλασμα, το ουρεόπλασμα και κάποιοι μύκητες. Η βακτηριακή μόλυνση δεν είναι η μόνη αιτία της προστατίτιδας. Άλλες αιτίες μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος
- Διαταραχές του νευρικού συστήματος
- Τραυματισμό του προστάτη ή της γύρω περιοχής
Τα συμπτώματα της χρόνιας προστατίτιδας είναι:
- Αίσθημα τάσης ή βάρους στο περίνεο, την περιοχή ανάμεσα στους όρχεις και τον πρωκτό
- Συχνουρία και επιτακτική ανάγκη κένωσης του εντέρου
- Αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχου κύστης
- Δυσκολία στην ούρηση
- Καύσος κατά την ούρηση
- Αίσθημα πόνου στους όρχεις ή στη βουβωνική χώρα
- Ελαττωμένη ερωτική επιθυμία
- Διαταραχές στη στύση
- Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
- Πρόωρη ή και επώδυνη εκσπερμάτιση
- Νυκτουρία
Ασυμπτωματική προστατίτιδα
Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχουν συμπτώματα. Η διάγνωση γίνεται συνήθως μετά από βιοψία ή διουρηθρική εκτομή του προστάτη.
Διάγνωση
Γίνεται με βάση το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Οι εξετάσεις ούρων μπορεί να χρησιμεύσουν για τον εντοπισμό του μικροοργανισμού που είναι υπεύθυνος για την λοίμωξη.
Στην περίπτωση της οξείας προστατίτιδας μπορεί να χρειαστεί να γίνουν εξετάσεις αίματος οι οποίες θα επαληθεύσουν την διάγνωση.
Στην χρόνια προστατίτιδα η διάγνωση είναι πιο δύσκολη και γίνεται βάσει των συμπτωμάτων και μέσω αποκλεισμού των άλλων τύπων προστατίτιδας.
Για τη διάγνωση της χρόνιας μη βακτηριακής προστατίτιδας , η οποία γίνεται με αποκλεισμό άλλων παθήσεων και άλλων τύπων προστατίτιδας, τα συμπτώματα θα πρέπει να επιμένουν για διάστημα μεγαλύτερο των 3 μηνών. Είναι μια νόσος που χρειάζεται εμπειρία, καθότι υπάρχουν δυσκολίες στη διαχείριση του ασθενή. Σε αυτό συμβάλει το γεγονός ότι η χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα δεν μπορεί να τεκμηριωθεί εργαστηριακά (οι εξετάσεις αίματος, ούρων, υπέρηχοι είναι φυσιολογικές).
Θεραπεία
Είναι διαφορετική ανάλογα με το είδος προστατίτιδας:
Oξεία βακτηριακή προστατίτιδα
Απαιτείται η λήψη αντιβιοτικών από το στόμα ή ενδοφλεβίως καθώς και χορήγηση άφθονων υγρών και αντιπυρετικών.
Χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα
Γίνεται θεραπεία με αντιβιοτικά για μεγάλο χρονικό διάστημα έως και δύο μήνες.
Απαιτείται παράλληλα να διερευνηθούν και να θεραπευτούν καταστάσεις οι οποίες προδιαθέτουν σε ουρολοιμώξεις (λιθίαση, υπερτροφία προστάτη)
Χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα
Λόγω του ότι η ασθένεια είναι πολυπαραγοντική και τα αίτια της δεν είναι σαφώς γνωστά, η θεραπεία πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Απαιτείται εντοπισμός των παραγόντων που πυροδοτούν τα συμπτώματα και αλλαγή του τρόπου ζωής.
Συχνά χρειάζεται συνδυασμός θεραπειών που στόχο έχουν να μετριάσουν τα συμπτώματα και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά, φάρμακα που βελτιώνουν τη ροή των ούρων και τη συχνουρία (α-αδρενεργικοί αποκλειστές, αντιχολινεργικά), φάρμακα που βοηθούν τη στυτική λειτουργία, φυτικά εκχυλίσματα καθώς και νευροληπτικά σε ασθενείς με χρόνιο πόνο. Τροφές, ποτά ή συνήθειες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα θα πρέπει να αποφεύγονται.