Αυξημένο PSA
Το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA) είναι ένα πρωτεϊνικό μόριο, το οποίο απελευθερώνεται από τον προστάτη στην κυκλοφορία του αίματος. Το PSA δεν είναι ειδική εξέταση για τον καρκίνο του προστάτη. Αυξημένα επίπεδα στο αίμα μπορεί να οφείλονται σε φλεγμονή, καλοήθη υπερπλασία προστάτη ή προηγηθείσα επέμβαση, Δεδομένου οτι με την πάροδο της ηλικίας ο προστάτης διογκώνεται και το PSA σταδιακά αυξάνει, για την αξιολόγηση του ασθενούς και τη λήψη αποφάσεων συνεκτιμούνται και άλλοι παράγοντες όπως η δακτυλική εξέταση, η ηλικία και το μέγεθος του προστάτη.
Αν υπάρχει υποψία για καρκίνο προστάτη συστήνεται υπερηχογραφικά κατευθυνόμενη βιοψία με την οποία λαμβάνονται δια του ορθού ιστοτεμάχια από τον προστάτη, τα οποία αποστέλλονται για ιστολογική (μικροσκοπική) εξέταση. Η ιστολογική εξέταση θα καθορίσει την ύπαρξη ή μη καρκινικών κυττάρων και το βαθμό κακοήθειας του καρκίνου. Μόνο το 20% των ανδρών που υποβάλλονται σε βιοψία προστάτη και έχουν PSA μεταξύ 3-10 διαγνώσκονται με καρκίνο. Το ποσοστό αυτό αυξάνει με την αύξηση του PSA. Μάλιστα, όσο πιο υψηλό το PSA και όσο πιο χαμηλός ο λόγος ελεύθερου προς ολικό PSA τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου προστάτη. Η αρνητική βιοψία προστάτη δεν αποκλείει πάντα τον καρκίνο. Επιπλέον βιοψίες μπορεί να χρειαστούν αν το το PSA παραμένει αυξημένο, ή αυξάνει με την πάροδο του χρόνου. Αν διαγνωστεί καρκίνος προστάτη η προσεκτική αξιολόγηση από τον ουρολόγο θα καθορίσει αν ο καρκίνος είναι σημαντικός και απαιτεί θεραπεία ή μη σημαντικός/ανενεργός και απαιτεί μόνο παρακαλούθηση.